(+30) 210 6812296
e.a@etairikiaxia.gr

Σύμφωνα με το άρθρο 1 Ν. 4093/2012 καταργείται ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ.) όπως ισχύει σήμερα και αντικαθίσταται με τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ.).

Οι βασικές αλλαγές που επέρχονται με την κατάργηση του Κ.Β.Σ. και την υιοθέτηση του Κ.Φ.Α.Σ. παρουσιάζονται παρακάτω και η ισχύς τους αρχίζει από 1/1/2013.

Υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών

Υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών είναι όλα τα νομικά πρόσωπα καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα για την απόκτηση εισοδήματος από επιχειρηματική δράση εντός της Ελληνικής επικράτειας. Οι παραπάνω υπόχρεοι θα πρέπει να τηρούν βιβλία, να εκδίδουν στοιχεία και να υποβάλουν δεδομένα για διασταύρωση έτσι ώστε να είναι ευχερής και εφικτή από τις ελεγκτικές αρχές η αναλυτική πληροφόρηση και επαλήθευση. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση απεικόνισης συναλλαγών τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα ή οντότητες (π.χ off-shore εταιρείες που είναι κάτοχοι ακινήτων στην Ελλάδα) εκτός και αν αναγείρουν ακίνητο ή εκτελούν εργασίες προσθηκών και βελτιώσεων σε ήδη υπάρχον ακίνητο.

Τρόπος τήρησης Βιβλίων και Στοιχείων γενικά

Τα βιβλία και τα στοιχεία, κατ’ αρχήν, τηρούνται στην ελληνική γλώσσα και σε ευρώ. Επίσης για τις συναλλαγές με το εξωτερικό επιτρέπεται η χρήση ξένης γλώσσας και ξένου νομίσματος. Μπορούν όμως και οι συναλλαγές στο εσωτερικό να απεικονίζονται σε ξένη γλώσσα υπό την προϋπόθεση ότι κατά τον έλεγχο τα ζητηθέντα έγγραφα θα προσκομίζονται σε μετάφραση. Ακόμη οι συναλλαγές μπορούν να απεικονίζοντα σε οποιοδήποτε νόμισμα εκτός από το ποσό των φόρων που πρέπει να είναι σε ευρώ .

Κάθε εγγραφή στα βιβλία πρέπει να στηρίζεται σε εκδοθέντα ή ληφθέντα στοιχεία.

Οι συναλλαγές μπορούν να μην εκτυπώνονται και αντί αυτού να αποστέλλεται το ηλεκτρονικό τιμολόγιο εφόσον το αποδέχεται ο λήπτης της υπηρεσίας ή ο αποκτών το προϊόν.

Η γνησιότητα του στοιχείου μπορεί να πιστοποιείται μέσω σήμανσης ή ηλεκτρονικής υπογραφής.

Ο υπόχρεος απεικόνισης συναλλαγών μπορεί να συγχωνεύει ή συνενώνει οποιοδήποτε βιβλίο ή βιβλία, στοιχείο ή στοιχεία, βιβλίο και στοιχείο ή βιβλία και στοιχεία σε άλλο υπό προϋποθέσεις.

Από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων απαλλάσσονται το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα, εκτός και αν διενεργούν συναλλαγές που υπάγονται σε καθεστώς ΦΠΑ, επίσης τα φυσικά πρόσωπα που ευκαιριακά πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες εάν εκδίδει στοιχειό τρίτος για λογαριασμός τους ή τα έσοδα τους δε ξεπερνούν τις 10.000 €, σε αυτή την περίπτωση η συναλλαγή απεικονίζεται με Απόδειξη Επαγγελματικής Δαπάνης.

Δεν απαλλάσσονται από την τήρηση οι ελεύθεροι επαγγελματίες (Δικηγόροι, Λογιστές, Μηχανικοί, Σύμβουλοι κτλ), οι χονδροπωλητές και οι εξαγωγείς.

Τρόπος τήρησης Βιβλίων αναλυτικά

Τα βιβλία διακρίνονται στα απλογραφικά και διπλογραφικά και οι υπόχρεοι συναλλαγών που έχουν έσοδα από 10.001 € έως 1.500.000 € τηρούν απλογραφικά βιβλία (Β κατηγορίας), για συναλλαγές μεγαλύτερες από 1.500.001 € τηρούν Διπλογραφικά Βιβλία (Γ κατηγορίας). Υποχρεωτικά Διπλογραφικά βιβλία, δηλαδή Γ κατηγορίας τηρούν οι ΑΕ οι ΕΠΕ και ΙΚΕ. Τα βιβλία αυτά, είτε τηρούνται χειρόγραφα, είτε μηχανογραφικά, είναι αθεώρητα (εκτός από τα ορισμένα πρόσθετα), χωρίς υποχρέωση τήρησης θεωρημένου ισοζυγίου γενικού-αναλυτικών καθολικών, επί μηχανογραφικής τήρησής τους αλλά σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες του Ε.Γ.Λ.Σ. ή των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και καθορίζεται το περιεχόμενο των λογαριασμών του γενικού και των αναλυτικών καθολικών.

Τα μητρώο παγίων περιουσιακών στοιχείων και βιβλίο απογραφών ανεξάρτητα του τρόπου τήρησής τους (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά) είναι αθεώρητα, χωρίς την υποχρέωση καταγραφής της ποσοτικής καταμέτρησης των αποθεμάτων σε θεωρημένα έντυπα ή CD-ROM.

Η ενημέρωση των βιβλίων μπορεί να είναι μέχρι την προθεσμία υποβολής της δήλωσης Φ.Π.Α. και φόρου εισοδήματος. Τα απλογραφικά, (Β κατηγορίας) έως 26 του επόμενου μηνά από την λήξη του ημερολογιακού τρίμηνου και για τα διπλογραφικά (Γ κατηγορίας) έως τον τέλος του επόμενου μήνα. Επίσης καθιερώνεται νέα δυνατότητα συγκεντρωτικής καταχώρισης (μια εγγραφή) των ημερήσιων εσόδων ανεξαρτήτως είδους και σειράς στοιχείων και για έξοδα μέχρι 150 ευρώ το κάθε παραστατικό.

Κατά την ίδρυση επιχείρησης τα έξοδα εγκατάστασης μπορούν πλέον να καταχωρούνται στα βιβλία με την σύσταση και έναρξη της επιχείρησης.

Καταργείται το βιβλίο αποθήκης, που υποχρεούνται σήμερα να τηρούν όσοι επιτηδευματίες έχουν ακαθάριστα έσοδα άνω των 5.000.000 ευρώ.

Καταργείται το βιβλίο παραγωγής-κοστολογίου, το οποίο πρέπει να τηρούν σήμερα όσοι επιτηδευματίες είναι υποχρεωμένοι να τηρούν βιβλίο αποθήκης.

Καταργείται το βιβλίο ποσοτικής παραλαβής ή το διπλότυπο δελτίο ποσοτικής παραλαβής.

Καταργείται η υποβολή των ακόλουθων καταστάσεων και ισοζυγίων: α) Η κατάσταση με τους γιατρούς, που περιέχει το βιβλίο μεριδολογίου γιατρών β) Η κατάσταση με τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών - αποθέτες, που περιέχει το βιβλίο αποθήκευσης γ) Η κατάσταση με τους αντισυμβαλλόμενους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών του υπόχρεου σε έκδοση δελτίων κίνησης τουριστικού λεωφορείου δ) Το ισοζύγιο των λογαριασμών όλων των βαθμίδων της κλειόμενης χρήσης από τον υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών που τηρεί λογιστικά βιβλία.

Καταργούνται οι υποχρεώσεις του επιτηδευματία που τηρεί διπλογραφικά βιβλία (Γ κατηγορίας) και πραγματοποιεί παραγωγικές επενδύσεις διενεργώντας αφορολόγητες εκπτώσεις ή αποθεματικά: α) να τηρεί βιβλίο επενδύσεων, β) να τηρεί στα λογιστικά του βιβλία χωριστούς αναλυτικούς λογαριασμούς κατά αναπτυξιακό νόμο για τις αφορολόγητες εκπτώσεις ή τα αποθεματικά, γ) να καταχωρεί στο βιβλίο απογραφών αναλυτικά και χωριστά κατά αναπτυξιακό νόμο, τις επενδύσεις, τις εκπτώσεις και τα αποθεματικά.

Καταργείται η υποχρέωση του επιτηδευματία που τηρεί απλογραφικά βιβλία να τηρεί βιβλίο επενδύσεων.

Καταργείται η υποχρέωση του πράκτορα κρατικών λαχείων να τηρεί βιβλίο διάθεσης λαχείων.

Καταργείται η υποχρέωση του επιτηδευματία που διατηρεί επιχείρηση πώλησης μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, μοτοποδηλάτων, τροχόσπιτων, σκαφών αναψυχής, γεωργικών και λοιπών αυτοκινούμενων μηχανημάτων, να τηρεί βιβλίο μεταχειρισμένων αγαθών.

Καταργείται η υποχρέωση του επιτηδευματία που εκμεταλλεύεται χώρο στάθμευσης ή φύλαξης σκαφών θαλάσσης να τηρεί βιβλίο στάθμευσης με στοιχεία για σκάφη που εισέρχονται και σταθμεύουν.

Καταργείται η υποχρέωση του μεσίτη αστικών συμβάσεων, αγοράς ή πώλησης και ενοικίασης ακινήτων να τηρεί βιβλίο ή διπλότυπο δελτίο εντολών στο οποίο καταχωρούνται το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία και η διεύθυνση του εντολέα, η χρονολογία της εντολής, το είδος, η διεύθυνση και εφόσον δεν υπάρχει, η περιοχή, τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου που αφορά η εντολή, καθώς και η συμφωνούμενη αμοιβή.

Από τα πρόσθετα βιβλία και μέχρι 31/12/2013 εξακολουθεί να ισχύει η τήρηση τους για: τους εκμεταλλευτές ξενοδοχείων, εκπαιδευτηρίων, κλινικών ή θεραπευτηρίων, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, πάρκινγκ, καθώς επίσης και οι γιατροί και οδοντίατροι, μέχρι την έκδοση του φορολογικού στοιχείου, για το οποίο έχουν υποχρέωση, θα αναγράφουν τα στοιχεία των πελατών τους χειρόγραφα σε θεωρημένα έντυπα ή επί μηχανογραφικής τήρησης, με τη χρήση ειδικών ασφαλών διατάξεων σήμανσης. Η ισχύς της ρύθμισης αυτής παύει την 1.1.2014.

Υποχρέωση τήρησης αναλυτικής λογιστικής πλέον έχουν όσοι κατά την προηγούμενη διαχειριστική χρήση είχαν ακαθάριστα έσοδα πάνω από 5.000.000 ευρώ.

Τήρηση ηλεκτρονικού φακέλου

Είναι υποχρεωτική η τήρηση ηλεκτρονικού φακέλου από τον υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών που τηρεί διπλογραφικά βιβλία. Στον φάκελο αυτό αποθηκεύονται, ανά χρήση τα δεδομένα όλων των βιβλίων που τηρούνται μηχανογραφικά και τα δεδομένα του τελευταίου προσωρινού και οριστικού ισοζυγίου και η ενημέρωση του φάκελου γίνεται μέσα στον επόμενο μήνα από την υποβολή της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος.

Τρόπος τήρησης Στοιχείων αναλυτικά

Σχετικά με τα φορολογικά στοιχεία για την διακίνηση παραμένει το Δελτίο Αποστολής το όποιο όμως παύει να εκδίδεται για διακίνηση ειδών χωρίς εμπορευματική άξια (π.χ διακίνηση ανταλλακτικών για επισκευές πάγιων) και τουλάχιστον σε διάστημα ενός μηνός εκδίδεται το Τιμολόγιο Συναλλαγών το οποίο αντικαθιστά το Τιμολόγιο Πώλησης και το Τιμολόγιο Παροχής Υπηρεσιών, το όποιο θα εκδίδεται σε κάθε πώληση ή παροχή υπηρεσίας, δηλαδή για όλες τις συναλλαγές με επιχειρήσεις πλέον εκδίδεται αθεώρητο Τιμολόγιο Συναλλαγών. Η Απόδειξη Λιανικών Πωλήσεων μετονομάζεται σε Απόδειξη Λιανικών Συναλλαγών και εκδίδεται για συναλλαγές με ιδιώτες και παραμένει θεωρημένη.

Στα στοιχεία δεν είναι υποχρεωτική πλέον η αναγραφή του επαγγέλματος, της διεύθυνσης και της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. των αντισυμβαλλομένων και η σειρά, όμως όταν η πράξη απαλλάσσεται από το ΦΠΑ αναγράφεται η διάταξη της απαλλαγής. Επίσης παρέχεται δυνατότητα τιμολόγησης, είτε από τον ίδιο τον υπόχρεο, είτε από πελάτη αυτού  (αυτοτιμολόγηση), είτε από τρίτον στον οποίο ανατίθεται η τιμολόγηση και υποχρέωση γνωστοποίησης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Υπάρχει υποχρέωση γνωστοποίησης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. από τον αγοραστή αγαθών ή τον λήπτη υπηρεσιών σε περίπτωση λήψης ανακριβούς τιμολογίου ή μη λήψης τιμολογίου λόγω άρνησης του αντισυμβαλλόμενου – υπόχρεου απεικόνισης συναλλαγών.

Ως στοιχεία που επέχουν θέση τιμολογίου, γίνονται δεκτά όλα τα έγγραφα ή μηνύματα σε χαρτί ή με ηλεκτρονική μορφή, τα οποία πληρούν τους όρους που καθορίζονται από τις κατ’ ιδίαν διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών.

Ως τόπος διαφύλαξης των βιβλίων και των στοιχείων, μπορεί να είναι και εκτός της ελληνικής επικράτειας μετά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου που αφορούν, με υποβολή σχετικής γνωστοποίησης.  

Δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών να διαφυλάττουν τα φορολογικά στοιχεία, εκδοθέντα και ληφθέντα, σε μικροφίλμ ή σε ηλεκτρονική μορφή μετά την υποβολή των περιοδικών δηλώσεων του Φ.Π.Α. ή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος.

Δίνεται η δυνατότητα της μη εκτύπωσης των αθεώρητων βιβλίων με την προϋπόθεση ότι τα δεδομένα τους δίνονται άμεσα όταν ζητηθούν από τον έλεγχο και η αδυναμία αναπαραγωγής των βιβλίων και των αποθηκευμένων δεδομένων που αφορούν στοιχεία εξομοιώνεται με μη τήρηση των βιβλίων και μη έκδοση των στοιχείων.

Από την 1η-1-2014 καταργείται κάθε θεώρηση για όλα τα βιβλία και στοιχεία.

Συναλλαγές εισπράξεων ή πληρωμών

Ως τρόπος της απόδειξης των συναλλαγών ορίζεται η πληρωμή με επιταγή ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού και το όριο εξόφλησης των φορολογικών στοιχείων αξίας με επιταγή ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού αναπροσαρμόζεται στις 3.000 €. Επιτρέπεται ο συμψηφισμός αμοιβαίων ανταπαιτήσεων μεταξύ των αντισυμβαλλομένων, σε κάθε περίπτωση και όχι μόνο μεταξύ μητρικής και θυγατρικής.

Ορίζεται η υποχρέωση αναγραφής του Α.Φ.Μ. στα εκδιδόμενα, από τα πιστωτικά ιδρύματα, παραστατικά εισπράξεων και πληρωμών τοις μετρητοίς, ποσού άνω των 12.000€, καθώς και στην εξόφληση επαγγελματικών συναλλαγών, ανεξαρτήτως ποσού. Σε περίπτωση αλλοδαπού φυσικού προσώπου θα πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός διαβατηρίου ή ταυτότητας.

Το βάρος της απόδειξης των συναλλαγών και ορίζεται, ότι η επιβεβαίωση των στοιχείων των συναλλασσομένων μπορεί να γίνεται και από βάση δεδομένων ή αρχείο υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών, που είναι διαθέσιμα από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών.

Στις εκδιδόμενες επιταγές που καλύπτουν εξόφληση επαγγελματικών συναλλαγών, ανεξαρτήτως ποσού, θα πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΦΜ του εκδότη, του εκάστοτε οπισθογράφου καθώς και του τελευταίου κομιστή που εισπράττει αυτήν. Επίσης, αναγράφεται υποχρεωτικά ο Α.Φ.Μ. του εκδότη της επιταγής που προσκομίζεται για εξόφληση οφειλής προς το Δημόσιο ανεξαρτήτως ποσού.

 
Λ. Κηφισίας 32 | ATRINA TOWER, 151 25  Μαρούσι • Αθήνα
Τ: 210 6812296 • email: e.a@etairikiaxia.gr